ကၽြန္ေတာ္စၿပီးကြန္ပ်ဴတာကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္သုံးတတ္စ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ေလာက္က Computer User ေလာကမွာ Linux လုိ႔ေျပာ ရင္လူအေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကဘာႀကီးလဲဟုေမးၾကပါတယ္္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္လည္းထုိအခ်ိန္ကဘာႀကီးမွန္းမသိပါ။ ဘာမွန္းကုိမသိ တာပါ။ ကြန္ပ်ဴတာကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ဆုိတာကလည္း Office/DTP ေလာက္သာအသုံးျပဳတတ္တာကုိေျပာတာပါ။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ တျဖည္းျဖည္းျခင္း System ပုိင္းကုိေလ့လာမိရာကေန Linux ကိုသိလာပါတယ္။ သိတယ္ဆုိတာကလည္း OS တစ္ခုအေနနဲ႔သာ ျဖစ္ၿပီးအသုံးျပဳဖုိ႔ေနေနသာသာျမင္ေတာင္မျမင္ဘူးပါဘူး။ ၂၀၀၄ ေနာက္ပိုင္းေရာက္မွသာ Linux ကိုစျမင္ဘူးတာပါ။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေလာက္ မွစတင္စမ္းသပ္အသုံးျပဳဖူးတာပါ။ အရင္ကေျပာထားတဲ့အတုိင္းပါပဲ။ Linux ေတြစမ္းရင္းစမ္းရင္းနဲ႔ Ubuntu Linux ကိုေတြ႕ၿပီးေတာ္ေတာ္ ေလးႀကိဳက္သြားၿပီးသံုးျဖစ္သြားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္အတြက္ေတာ့ Linux ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း Microsoft ကိုေတာ႔လုံးဝပစ္ပယ္ လို႔မရေသးတာကုိေတာ့ဝန္ခံပါတယ္။ ဒါကလည္း Linux ကိုကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္မသုံးတတ္ေသးတာလည္းပါပါတယ္။ အခုမွစေလ့လာတာကိုး။ ဒါအေၾကာင္းအရာေတြေရးေနတာလည္း Linux ကိုေၾကာ္ျငာတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴတာသမားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔သိသင့္တယ္လုိ႔ထင္တဲ႔ OS တစ္ခုကိုေလ့လာရင္းနဲ႔အေတြအႀကံဳေတြကုိမွ်ေဝျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။
Linux ကလည္း ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေလာက္တုန္းကသာဘာမွန္းမသိၾကတာပါအခုအခ်ိန္မွာေတာ့ User ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက Linux..Linux နဲ႔ေအာ္ေန ၾကပါၿပီ။ Computer User ေတြကလည္းအခုမွစမ္းၾကမွာဆုိေတာ့နည္းနည္းေတာ့လန္႔ၾကမွာေပါ႔။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ Dual Boot တင္ ခ်င္ၾကတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ေတြကလည္း Hard Disk တစ္လုံးသက္သက္ေပးၿပီးစမ္းၾကပါတယ္။ ေကာင္းပါတယ္။ Safe ျဖစ္တာေပါ႕။ ဒါကလုံးဝ Clean Installation ျဖစ္ၿပီး Hard Disk ကိုျဖဳတ္ထားၿပီးလုိအပ္မွျပန္တပ္ (သုိ႔) တပ္ထားၿပီး Boot Device ကိုေျပာင္းၿပီးသုံး-စသည္ျဖင့္အသုံးျပဳႏိုင္ပါ တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း Partition သက္သက္ေပးၿပီး Dual Boot တင္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္းအရင္ကအဲဒီအတိုင္းပဲသုံးပါတယ္။ ဘာမွမသိတဲ႔လူဆုိရင္ေတာ့နည္းနည္းဒုကၡေရာက္ႏုိင္ပါတယ္။ သိပ္ေတာ့လည္းမခက္ပါဘူး။ Boot Menu ေတာ့ေျပာင္းသြားႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က Windows တင္ၿပီးမွ Linux တင္ၾကမွာဆုိေတာ့ Boot Menu ကုိ Linux ကေနေရးသြားပါလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္အတြက္ေတာ့ Linux Boot Menu ကိုၾကည့္ရတာသိပ္မႀကိဳက္လုိ႔ Vista Boot Menu ျပန္ရေအာင္ EasyBCD Software န႔ဲ ျပန္ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း Windows ေပၚကေန Virtual PC (သို႔) VM Ware အစရိွတဲ႔ Software ေတြသုံးၿပီးစမ္းသပ္ ၾကပါတယ္။ တစ္ျခား OS ေတြအတြက္ဆုိရင္ေတာ့မသိဘူး။ Ubuntu အတြက္ဆုိရင္ေတာ့ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့အားမေပးပါဘူး။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့အဲဒီထက္ကိုပို ေကာင္းတဲ႔နည္းလမ္းေတြရိွလို႔ပါ။ အဲဒါကဘာလဲဆုိေတာ့ Wubi လုိ႔ေခၚတဲ႔နည္းလမ္းေကာင္းေလးတစ္ခုေပါ႔။
Wubi အေၾကာင္းေတာ့နည္းနည္းရွင္းျပပါဦးမယ္။ Wubi (Windows base UBuntu Installer) ဆုိတာကေတာ့ Windows User ေတြကုိ Click တစ္ခ်က္ႏိွပ္ယုံနဲ႔ Linux ကမာၻထဲကိုေရာက္ရိွသြားေအာင္လုပ္ေပးမယ္ Ubuntu Installer တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ Wubi က Ubuntu Linux ကုိအျခားေသာ Windows Application ေတြလုိပဲသုံးခ်င္ရင္ Install လုပ္၊ မလုိခ်င္ေတာ့ရင္ Uninstall လုပ္ႏိုင္ေအာင္သင့္ကုိ လြယ္ကူလုံၿခဳံစြာနဲ႔အသုံးျပဳႏုိင္ေအာင္ဖန္တီးေပးထားပါတယ္။ အင္း…လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ Linux OS ကို Windows Application တစ္ခုအ ေနနဲ႔အသုံးျပဳႏုိင္ေအာင္နဲ႔ မလုိအပ္ေတာ့ရင္ Control Panel-Uninstall a Program ကေနျဖဳတ္ခ်လုိ႔ရေအာင္လုပ္ေပးထားပါတယ္။ သိပ္ စိတ္ဝင္စားသြားၿပီလုိ႔ေတာ့ထင္ပါတယ္။ အရမ္းကုိလြယ္ကူလွပါတယ္။
ကဲ…စလုိက္ၾကရေအာင္။ ဒီ Blog ကိုဖတ္ေနၿပီဆုိရင္ေတာ့ Ubuntu ကိုစိတ္ဝင္စားလုိ႔ကၽြန္ေတာ္ယူဆၿပီး Ubuntu 8.04 CD ေလးလဲလက္ ဝယ္ရိွၿပီးသားလုိ႔ယူဆထားပါတယ္။ မရိွေသးလဲစိတ္မပူနဲ႔။ http://www.ubuntu.com/getubuntu မွာ Free Download လုပ္။ စိတ္ေတာ့ နည္းနည္းရွည္။ Size က 700Mb ေလာက္ရိွတယ္။ အဲဒါက ISO Image ေနာ္။ ၿပီးရင္ Virtual Drive ထဲထည့္။ Virtual Drive Software ေတာ့ရိွၾကမွာပါေနာ္။ CD ဆုိလည္း CDRom ထဲထည့္ေပါ့။ အဲဒါမွမသိရင္လဲလုပ္မေနေတာ့နဲ႔။ ဆက္လဲဖတ္မေနနဲ႔ေတာ့။ ေနာက္တာေနာ္။ မသိရင္လဲသိေအာင္လုပ္ေပါ႔။ (ေဇာ္ဦး…မင္းအဲဒါေတာ့လုပ္တတ္ပါတယ္ေနာ္။) ၿပီးရင္အဲဒီ Ubuntu ISO image (သုိ႔) CD ထည့္ထားတဲ႔ Drive ကို Open လုပ္။ Double Click မလုပ္နဲ႔ေနာ္။ Right Click-Open လုပ္လုိက္ရင္ေအာက္ပါအတုိင္းျမင္ရပါလိမ္႔မယ္။

Minimum Requirements
• 256 MB memory
• 5 GB hard disk space
• Windows 98, 2000, XP, Vista
Windows 98 ေပၚမွာမစမ္းသပ္ရေသးေပမယ္႔အလုပ္လုပ္တယ္လို႔ ေတာ့ဆုိပါတယ္။ Windows ME နဲ႔ေတာ့အသုံးျပဳလို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ Miniumu Requirement ေအာက္ဆုိရင္လည္းရႏုိင္ပါတယ္။ နည္း နည္းပါးပါးေတာ့ျပင္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္အဲဒီေလာက္မွမရိွရင္ လည္းမသုံးပါနဲ႔ေတာ့ဗ်ာ။
အဲဒီထဲက Wubi ဆုိတဲ႔ exe ကို Run လုိက္ရင္ေအာက္ပါအတုိင္းေပၚလာပါလိမ့္မယ္။

ကဲ…တစ္ခုခ်င္းစီရွင္းျပပါမယ္။ ပုိ႔မယ့္ပို႔ေတာ့ကူးတုိ႔ေရာင္ေအာင္ပဲပို႔ေပးပါမယ္။ Installation Drive ကေတာ႔ Ubuntu ကိုထားမယ္႔ Drive ျဖစ္ပါတယ္။ Strongly Recommend လုပ္ခ်င္တာကေတာ့ Windows Install လုပ္ထားတဲ႔ Partition ေပၚမွာမတင္ပဲနဲ႔သက္သက္ Partition ေပၚမွာတင္ေစခ်င္ပါတယ္။ Windows ကို Drive C ေပၚမွာတင္ထားတယ္လုုိ႔ယူဆၿပီးေတာ့ေျပာရရင္ အဲဒီ Installation Drive ကုိ D: လို႔ေ႐ြးလုိက္ေပါ႔။ ေဘးကကြင္းစကြင္းပိတ္နဲ႔ေ႐ြးထားတဲ႔ Drive ထဲမွာရိွတဲ႔ Free Space Size ကိုေဖာ္ျပေပးပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္တစ္ ဆင့္အေနနဲ႔ Installation Size (GB) ကိုေျပာရရင္သူက Ubuntu တင္ထားမယ္႔ Folder ရဲ႕ပမာဏကုိေျပာတာပါ။ 5GB ဆုိရင္ရၿပီဆုိေပမယ္႔မ်ားမ်ားေပး ႏုိင္ရင္ေတာ့ေကာင္းပါတယ္။ ဒါကကုိယ္ဘယ္ေလာက္ထိသုံးမယ္ဆုိတဲ႔အေပၚမွာမူတည္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ 20GB ေပးထားပါတယ္။ Desktop Environment ကေတာ့ကိုယ္သံုးမယ္႔ Desktop GUI ျဖစ္ပါတယ္။ Ubuntu လို႔ပဲထားလုိက္ပါ။ ေ႐ြးစရာ လည္းမရိွပါဘူး။ ဒီတစ္ခုတည္းပါတာပါ။ Language က ေတာ့ English ေပါ႔။ ေ႐ြးခ်င္ရင္ေတာ့ဘာသာစကား 43 မ်ဳိးပါပါတယ္။ ႀကိဳက္ရာ ေ႐ြးေပါ႔။ ျမန္မာေတာ့မပါေသးဘူးေနာ္။ ၿပီးရင္ Username ကေတာ႔ႀကိဳက္ရာနာမည္ေရးေပါ႔။ ေနာက္ဆုံးကေတာ့ Password ထည့္။ အဲဒီ မွာသိထားရမွာကေတာ့ Linux မွာ Password ကုိဘာမွမေပးဘဲထားလုိ႔မရပါဘူး။ ေပးကုိေပးရပါတယ္။ ႀကိဳက္ရာေပးၿပီး Install ကုိ Click လုပ္လိုက္ေတာ့။ အဲ…အဲ…Password ေသခ်ာမွတ္ထားဦးေနာ္။ ေမ႔သြားလုိ႔ကေတာ့သြားၿပီပဲ။ ခဏပဲေစာင့္။ ၿပီးရင္ Restart လုပ္ခုိင္းလိမ့္ မယ္။ လုပ္ေပးလုိက္။ စက္ျပန္တက္လာရင္ေတာ႔ဒီအတုိင္းျမင္ရလိမ့္မယ္။ ဟဲ…ဟဲ…ေပ်ာ္စရာႀကီး။ မတက္လာရင္ေတာ့လဲ…တတ္ႏုိင္ဘူး ေနာ္။

ဘာမွမေ႐ြးပဲထားရင္ေတာ့ Microsoft Windows ထဲကိုျပန္ဝင္သြားလိမ္႔ေနာ္။ Ubuntu ကုိ Select လုပ္ၿပီး Enter ေခါက္။ အဲဒီမွာ Ubuntu ရဲ႕Boot Screen ကုိျမင္ရပါလိမ္႔မယ္။

ခဏေစာင့္။ Loading ၿပီးသြားရင္ Ubuntu Logon Screen ေပၚလာလိမ္႔မယ္။ အဲဒီမွာUsername ထည့္ Password ထည့္ၿပီးသြားရင္Linux ထဲေရာက္သြားၿပီး Installation ဆက္လုပ္သြားပါလိမ္႔မယ္။ Checking the Installation ဆုိၿပီးသူဟာသူ Install လုပ္ေနပါလိမ္႔မယ္။ ေအးေအး ေဆးေဆးေကာ္ဖီေလးဘာေလးေသာက္ၿပီးေစာင့္ေနလုိက္ပါ။ 15 minutes ေလာက္ေတာ့ၾကာပါလိမ့္မယ္။ Windows XP နဲ႔ Vista ေတာင္ 45 minutes ေလာက္ေစာင့္ရေသးတာပဲ။ ဒီေလာက္ေတာ့ေအးေဆးေပါ႔။ အားလုံးၿပီးသြားရင္ေတာ့ထုံးစံအတို္င္း Restart လုပ္ လုိက္ပါဦး။ ကဲ…အားလုံးၿပီးသြားပါၿပီ။ က်န္တာေတြတာကေတာ့ေနာက္မွဆက္ေျပာတာေပါ႔။ Network Configuration ကလည္းလြယ္ပါ တယ္။ မရဘူးဆုိလဲေနာက္မွဆက္ေျပာတာေပါ႔။ ေျပာရင္းဆုိရင္း ေဇာ္ဦးကခ်က္ေနၿပီ။ 7:00pm လည္းထုိးေတာ့မယ္။ သမီးလည္းေမွ်ာ္ေန ေလာက္ၿပီ။ ေနာက္မွလုိတာေလးေတြထပ္ေျပာၾကတာေပါ႔။ နားဦးမည္။

ၿပီးဆုံးခ်ိန္။ ။ ညေန ၆ နာရီ ၄၄ မိနစ္
ေန႔ရက္ ။ ။ ဂ်ဴလုိင္လ ၈ ရက္ အဂၤါေန႔